Dilimizde çok kullanılan önemli bir deyimimiz de, “Kurban Olayım”dır. Türk Dil Kurumu(TDK), her deyim ve her sözcük gibi bu deyimi de net olarak tanımlamıştır. 1.si, “Aşırı sevgiyi” anlatmak, 2.si de, “Anne sevgisini” anlatmaktır. Gerçek anlamda kurban eden ile kurban edilen arasında böyle bir sevginin var olduğunu düşünmek dahi saflık olur. Çünkü kurban, eden için hak, edilen için zorbalık sayılır. Ben de, her kurban bayramında bu konuyu önemsiyor ve farklı açılardan bakarak yorumluyorum.
Sevgi; Her insanda sevgi var dersek yanılırız ama her tür canlılardaki anne sevgisini görmemek haksızlıktır. İnsanlara göre en soğuk ve sevimsiz canlı türü yılanlardır. Onlarda dahi anne sevginin varlığını rahatça görürüz. İnsanlarda eş, dost, akraba ve arkadaş sevgilerini öne çıkarmaya gerek yoktur. Çünkü hepimiz, zaman içinde yaşıyor ve görüyoruz. Bu yüzden anne sevgisini özellikle anlatmaya gerek duyuyor, zaten TDK da, kurban olayım diyebilen “Anne Sevgisini” ayrı tutuyor.
Kurban olayım; Ailede çocuk sevgisini duyan ve onları yetiştirmek için sorumluluk alan Anne’ye yakın durumdaki Baba’dır. Ama nedense çocuğa karşı içtenlikle kurban olayım ifadesini hiçbir baba kullanmaz. Tabii bu babanın çocuğunu sevmediği anlamına da gelmez. Buna doğaçlama farkı desek daha iyi olacak.
Kurban olayı; Buraya kadar kurban ile sevgi arasındaki ilişkiden söz ettik. Kurban dinimizde insanın kurban edilmesine bağlı hikâyeden yola çıkarak oluşturulmuş çok etkili bir toplumsal uygulama olup, etkisi bakımından Hac kurbanı ve Hak kurbanı olarak ele alırsak kafa karışıklığını önleriz.
Hac Kurbanı; İslamiyet’in doğuş yeri, bu günkü Suudi Arabistan’ın Mekke ile Medine kentleridir. 19.yy sonlarında, yani petrol bulunmadan önce, fakir halkına, hac ziyareti ekonomik destekleri arasındaki zorunlu kurban kesimlerinin rolü küçümsenemez. Ancak, kısa sürede çok fazla kurban eti muhafaza edilmeyince ziyan olma, arapların aşırı bencilliklerini ortaya çıkarmıştır. Çünkü hac zamanı belli ve uzaktaki insanları davet edip dayanışmanın uzantısını olmamış ve hıyanetlik kanıtlanmıştır.
Hak kurbanı; Fakiri çok toplumlarda, kurban bayramında olmak üzere, aile bütçesini sarsmadan kurban kesmesi gerekir. Köylerde bu uygulama bilinir ve gerçekleşir. Ama kentlerde güçlükleri vardır. Mesela kurban pazarlarındaki hayvanlar, hayvan işkence olayları bizleri olduğu kadar tüm dünya milletlerini tedirgin eder ve olumsuz intibalar bırakır. Bu olaylar aynı zamanda hayvana karşı hıyanetimizi açığa vurur. En azından ömürlerinin son günlerini yaşayan hayvanlara müşfik davranıp iyi bakmalıyız.
Geçtiğimiz yılların kurban pazarları olayları çok değişik ve kötü örnekler ile doludur. Bu yüzden, özetle ve tekrar insan ile hayvan, hatta doğa sevgisine dönelim. Sevgilerin üçü de ayrılmaz sacayağıdır. Hayvanından yardım alan eziyet etmemeli, ağaç ve diğer doğa canlılarını korumalıdır. Orman yangınları ve inşaat alanları bunlara örnektir. İnsan sevgisini katledenler az değildir. Çünkü çocuk ve kadın istismarları sürekli artıyor. Tarikat, cemaat ve vakıflar, istismar kepazeliklerinin yuvaları oluyor.
Bu kadar karamsarlığa rağmen bayramlarımız yardımlaşma ve dayanışma güzellikleri ile dolu günlerimizdir. 2023 yılının Kurban Bayramı, tüm akraba, dost ve milletimiz içi kutlu olsun. Sağlıklı günler diliyorum.
27 Haziran 2023
Hüsnü ARSLAN
Hüsnü Arslan Yazıları 